
ترکیه، مقصدی ایدهآل برای مهاجرت تحصیلی
ترکیه یکی از کشورهای پیشرو در زمینه آموزش عالی است که با همکاریهای بینالمللی و تطبیق با استانداردهای اروپایی، همواره در مسیر ارتقا کیفیت آموزشی قرار دارد. در سالهای اخیر، دانشگاههای این کشور با رشد چشمگیری در رتبهبندیهای جهانی مواجه شدهاند. دولت ترکیه نیز برنامههای متنوعی را برای جذب دانشجویان بینالمللی در نظر گرفته و همین امر سبب شده است که هر ساله هزاران دانشجو از سراسر جهان، ترکیه را برای ادامه تحصیل انتخاب کنند.
طبق آخرین آمارها، بیش از 650 هزار دانشجوی خارجی در ترکیه مشغول به تحصیل هستند که بخش قابل توجهی از آنها را دانشجویان ایرانی تشکیل میدهند. در ادامه به بررسی برخی از برترین دانشگاههای ترکیه میپردازیم.
دانشگاههای برتر ترکیه
در حال حاضر، ترکیه بیش از 200 دانشگاه فعال دارد که اکثریت آنها دولتی هستند. سیستم آموزش عالی این کشور بر اساس توافقنامه بولونیا تنظیم شده است، که موجب همگامسازی ساختار آموزشی ترکیه با استانداردهای اروپایی شده و مسیر تحصیل و اشتغال فارغالتحصیلان را هموارتر کرده است. علاوه بر این، بسیاری از دانشگاههای ترکیه عضو برنامه +Erasmus هستند که امکان تبادل دانشجویان را با کشورهای اروپایی فراهم میکند.
در رتبهبندی سیستم آموزش عالی جهانی (QS)، ترکیه در جایگاه بالایی قرار دارد که نشاندهنده رشد علمی این کشور است. در ادامه، چند مورد از بهترین دانشگاههای ترکیه را معرفی میکنیم.
دانشگاه میدل ایست تکنیکال (Middle East Technical University – METU)
این دانشگاه که در شهر آنکارا قرار دارد، یکی از معتبرترین مراکز علمی ترکیه است و در رتبهبندی جهانی در جایگاه 285 قرار گرفته است. دانشگاه فنی خاورمیانه به دلیل سطح بالای آموزشی در علوم طبیعی و مهندسی شناخته میشود و پذیرش در آن بسیار رقابتی است.

دانشگاه فنی خاورمیانه (ODTÜ) در سال 1956 با هدف تربیت متخصصان و کمک به توسعه ترکیه و کشورهای خاورمیانه تأسیس شد. این دانشگاه با ارائه برنامههای تحصیلی متنوع در سطوح کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا، به یکی از مؤسسات برجسته و معتبر آموزشی در ترکیه تبدیل شده است. دارای امکانات آموزشی و پژوهشی پیشرفتهای میباشد.
امروز تقریباً 791 عضو هیئت علمی (استاد، دانشیار، استادیار)، 225 مدرس، 1273 دستیار پژوهشی و بیش از 28000 دانشجو دارد. ODTÜ تا کنون بیش از 120000 فارغالتحصیل داشته است.
در مؤسسات علوم پایه، علوم اجتماعی، انفورماتیک، ریاضیات کاربردی و علوم دریایی که در دانشگاه وجود دارد، 107 برنامه کارشناسی ارشد و 69 برنامه دکترا اجرا میشود.
زبان آموزش در ODTÜ انگلیسی است. آموزش زبان انگلیسی به دانشجویان کلاس آمادهسازی توسط دانشکده زبانهای خارجی ارائه میشود.
دانشگاه فنی استانبول (Istanbul technical university)
این دانشگاه که در شهر استانبول قرار دارد، یکی از معتبرترین مراکز علمی ترکیه است و در رتبهبندی جهانی QS در جایگاه 356 قرار گرفته است.
دانشگاه فنی استانبول که یکی از ریشهدارترین دانشگاههای فنی جهان است، در سال ۱۷۷۳ میلادی در دورهٔ سلطنت مصطفی سوم با نام «مدرسهٔ مهندسی بحری همایون» تأسیس شد. نام دانشگاه فنی استانبول که نخستین دانشگاه فنی کشور ترکیه است، با آموزش مهندسی و معماری شناخته میشود.
دانشگاه فنی استانبول، در دورهٔ امپراتوری عثمانی، پیشگام جنبشهای نوسازی بود و در دورهٔ جمهوری نیز، اثر خود را در عمران، نوسازی و مدیریت کشورمان بر جای گذاشتهاست.
از راههای ترکیه تا پلهایش، از سدها تا کارخانههایش، از نیروگاهها تا شبکههای ارتباطیاش، در هر جایی از روستا تا شهر، تلاش فارغالتحصیلان دانشگاه فنی استانبول دیده میشود. این دانشگاه علاوه بر سهمی که در توسعهٔ کشور در بیش از ۲ قرن داشتهاست، با تربیت نیروهای متخصص فراوان، از خود ردپایی در عرصههای مختلف بر جای گذاشتهاست.
دانشگاه کوچ (Koç University)
دانشگاه کوچ که یکی از برترین مراکز علمی ترکیه به شمار میرود، در سال 1993 تأسیس شده است. در رتبهبندی جهانی QS سال 2025 در جایگاه 401 قرار دارد.
دانشگاه کوچ یک دانشگاه وقفی غیرانتفاعی است. دانشگاه کوچ که در سال 1993 در پردیس ایستینیه شروع به آموزش کرد، در سال 2000 به پردیس اصلی خود در روملی فنری (Rumeli Feneri) نقل مکان کرد.
بنیاد وهبی کوچ (VKV) که از زمان تأسیس خود در سال 1969 تاکنون در زمینه های اساسی زندگی یعنی آموزش، بهداشت و فرهنگ فعالیت های فشرده ای داشته است، پس از سرمایه گذاری های مهمی مانند موزه سادرک خانم، کتابخانه آتاتورک، دبیرستان خصوصی کوچ، برای تحقق رویای دانشگاه مرحوم وهبی کوچ وارد عمل شد. وهبی کوچ با سخنان خود مبنی بر اینکه “سرمایه پیدا می شود، ماشین آلات خریداری می شود، فناوری منتقل می شود. اما اگر نیروی انسانی آموزش دیده خوب وجود نداشته باشد، رسیدن به نتیجه دشوار است…” اهمیت پرورش جوانان تحصیل کرده را نشان داده است. به همین دلایل، دانشگاه کوچ به عنوان یک “مرکز تعالی” با هدف ایجاد یکپارچگی “متخصص واجد شرایط – انسان واجد شرایط”، ارائه برنامه درسی عمومی به همه دانشجویان، اختصاص بخش مهمی از منابع خود به آموزش و تحقیق و توسعه علمی و پرورش جوانان با شخصیت های رهبر، توانایی حل مشکلات را دارند، را به عنوان اصول خود قرار داده است. همانطور که وهبی کوچ در اولین درس دانشگاه کوچ در 4 اکتبر 1993 بیان کرد، “هدف دانشگاه کوچ این است که جوانان غیرعادی به خوبی تربیت شوند. در نتیجه تعداد کافی از آنها و رسیدن آنها به نقاط رهبری که شایسته آن هستند، آینده کشور تضمین خواهد شد… هر چقدر بتوانیم انسان های با کیفیت بیشتری تربیت کنیم، به همان نسبت به کشور خدمت کرده ایم…”
دانشگاه کوچ از زمان افتتاح خود در بیست سال گذشته به یکی از محبوب ترین دانشگاه های ترکیه تبدیل شده است. دانشگاه کوچ که امروز با دانشکده های علوم انسانی و ادبیات، علوم اقتصادی و اداری، علوم، مهندسی، حقوق و پزشکی و دانشکده پرستاری به آموزش خدمات ارائه می دهد، با 22 برنامه کارشناسی، 43 برنامه کارشناسی ارشد و 30 برنامه دکترا به توسعه علم در ترکیه و جهان کمک می کند.
دانشگاه بغازیچی (Boğaziçi University)
این دانشگاه که در شهر استانبول واقع شده است، ابتدا به عنوان کالج رابرت در سال 1863 تأسیس شد و اولین موسسه آموزش عالی آمریکایی خارج از ایالات متحده محسوب میشود. اکثر دورههای آموزشی در این دانشگاه به زبان انگلیسی ارائه میشوند و در رتبهبندی جهانی در جایگاه 418 قرار گرفته است.
دانشگاه بغازیچی با بیش از 150 سال سابقه، بر اساس استقلال آکادمیک و مدیریت مشارکتی، از آزادی اندیشه در همه زمینه های زندگی دفاع می کند. این دانشگاه با عملکرد آموزشی و پژوهشی خود در بین برترین دانشگاه های جهان قرار گرفته و خود را وقف آموزش و پژوهشی متمایز کرده و تعالی را پذیرفته است.
دانشگاه بغازیچی با گرد هم آوردن بهترین دانشجویان ترکیه و اعضای هیئت علمی برجسته در فضایی آزاد و آزاداندیش، ضمن ارائه تجهیزات قوی به دانشجویان در زمینه های خود، محیطی اجتماعی را فراهم می کند که به آنها امکان می دهد خود، ترکیه و جهان را بهتر بشناسند. فارغ التحصیلان ما که نماینده فرهنگ دانشگاه بوغازیچی هستند، در علم، دنیای تجارت، سیاست، هنر، به عبارت دیگر در همه بخش های زندگی، نقش های مهمی را بر عهده گرفته اند.
اعضای هیئت علمی در سطح جهانی به همراه دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترا به انجام نوآورانه ترین تحقیقات با بالاترین ارزش تأثیر در بین دانشگاه های ترکیه ادامه می دهند.
دانشگاه بیلکنت (Bilkent University)
دانشگاه بیلکنت، اولین دانشگاه خصوصی ترکیه است که در سال 1984 تأسیس شد. این دانشگاه به دلیل دارا بودن یکی از بزرگترین کتابخانههای آکادمیک ترکیه و سطح علمی بالای خود، یکی از معتبرترین مراکز علمی ترکیه است و در رتبهبندی جهانی QS در سال 2025 در جایگاه 477 قرار گرفته است.
دانشگاه بیلکنت توسط پروفسور احسان دوغراماجی تأسیس شده است. بیلکنت که در آنکارا، پایتخت ترکیه، واقع شده و میزبان 13000 دانشجو است، اولین دانشگاه خصوصی در ترکیه است. این دانشگاه با سطح آموزشی، تحقیقات و انتشارات علمی، فعالیتهای فرهنگی-هنری، و موفقیتهای دانشجویان و فارغالتحصیلان خود، در بین مؤسسات آموزش عالی پیشرو در جهان قرار دارد. پردیس دانشگاه که از طریق جاده اسکیشهیر قابل دسترسی است، در فاصله 12 کیلومتری از مرکز شهر و در زمینی به مساحت 5000 هکتار ساخته شده است.
دانشگاه سابانجی (Sabancı University)
سابانجی، یکی از جوانترین و در عین حال برترین دانشگاههای ترکیه است که در سال 1999 تأسیس شد. این دانشگاه دارای سه دانشکده مهندسی و علوم طبیعی، هنر و علوم اجتماعی است و در رتبه 516 در میان دانشگاههای برتر جهان در 2025 قرار دارد.
با چشم اندازی برای تأسیس یک “دانشگاه جهانی” در ترکیه، در آگوست 1995، بیش از 50 دانشمند، محقق، دانشجو و تاجر از 22 کشور مختلف که در رشته های مختلف کار می کردند، در یک کنفرانس جستجو که در استانبول برگزار شد، گرد هم آمدند. در این کنفرانس، فلسفه یک دانشگاه جهانی که قرار بود در استانبول تأسیس شود، شکل گرفت: “با هم خلق کنیم و توسعه دهیم”.
کنفرانس جستجو با مطالعات کمیته های طراحی که توسط تحقیقات گرایش های دانشجویی پشتیبانی می شدند، دنبال شد. در طول فرآیند طراحی، 13 کمیته طراحی برای کار بر روی برنامه ها و دروس در چارچوب رویکردهای بین رشته ای تشکیل شد. علاوه بر مطالعات طراحی در زمینه آکادمیک، پروژه مدیریت دانشگاه با شرکت مشاوره Deloitte & Touche برای ایجاد فرآیندهای کاری و ساختار مدیریت دانشگاه آغاز شد.
در پایان مطالعات طراحی دانشگاه سابانجی، به جای انتخاب یک دانشگاه به عنوان الگو یا تقلید از نمونه ها و کاربردهای مختلف، یک مدل دانشگاهی جدید و منحصر به فرد ایجاد شد.
مراسم کلنگ زنی دانشگاه سابانجی در 31 جولای 1997 برگزار شد. در اکتبر 1998، پس از آشکار شدن ساختار کلی دانشگاه، درخواستی برای عضویت در بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت (EFQM) ارسال شد. دانشگاه ما اولین دانشگاه از ترکیه است که از EFQM درخواست می کند و عضویت آن پذیرفته می شود.
دانشگاه سابانجی در اکتبر 1999 با پذیرش اولین دانشجویان خود آموزش را آغاز کرد. دانشگاه سابانجی امروز توسط بسیاری از دانشگاه ها در ترکیه و خارج از کشور به عنوان الگو شناخته می شود.
دانشگاه های برتر کشور ترکیه 2025
رتبه | شهر | نام دانشگاه | |
285 | آنکارا | دانشگاه فنی خاورمیانه | 1 |
326 | استانبول | دانشگاه فنی استانبول | 2 |
401 | استانبول | دانشگاه کوچ | 3 |
418 | استانبول | دانشگاه بغازیچی | 4 |
477 | آنکارا | دانشگاه بیلکنت | 5 |
516 | استانبول | دانشگاه سابانجی | 6 |
621-630 | استانبول | دانشگاه استانبول | 7 |
641-650 | آنکارا | دانشگاه حاجت تپه | 8 |
801-850 | آنکارا | دانشگاه آنکارا | 9 |
851-900 | استانبول | دانشگاه فنی ییلدیز | 10 |
901-950 | آنکارا | دانشگاه غازی | 11 |
1001-1200 | ازمیر | دانشگاه اگه | 12 |
1001-1200 | گبزه | دانشگاه فنی گبزه | 13 |
1001-1200 | استانبول | دانشگاه مارمارا | 14 |
1201-1400 | اسکی شهیر | دانشگاه آنادولو | 15 |
1201-1400 | ارزروم | دانشگاه آتاتورک | 16 |
1201-1400 | آدانا | دانشگاه چوکوروا | 17 |
1201-1400 | ازمیر | دانشگاه دوکوز ایلول | 18 |
1201-1400 | کایسری | دانشگاه ارجیس | 19 |
1201-1400 | استانبول | دانشگاه آیدین استانبول | 20 |
1201-1400 | استانبول | دانشگاه بیلگی استانبول | 21 |
1201-1400 | ازمیر | موسسه فناوری ازمیر | 22 |
1201-1400 | اسپارتا | دانشگاه سلیمان دمیرل | 23 |
1401+ | آنتالیا | دانشگاه آکدنیز | 24 |
1401+ | ساکاریا | دانشگاه ساکاریا | 25 |
بر کلیک بر روی اینجا (QS) میتونید وارد سایت منبع خبر بشوید.
چنانچه جهت تحصیل در کشور ترکیه سوال دارید، با ما در تماس باشید.
نویسنده دکتر حمیده کریمی دکترای پزشکی بازساختی و سلول های بنیادی دانشگاه علوم پزشکی آنکارا و مشاور تخصصی آکادمی دداپلای